ZBB Hazırlık Değerlendirmesi ve Finansal Analiz
- Tarihsel Bütçe Eğilimleri ve Maliyet Unsurlarının Analizi: Verimsizliklerin, tekrar eden harcamaların ve tasarruf fırsatlarının belirlenmesi
- Paydaş Görüşmeleri ve Önceliklendirme Atölyeleri: Temel iş birimlerinin ihtiyaçlarının anlaşılması ve bütçe önceliklerinin stratejiyle hizalanması
- Sektörel Kıyaslama ve Karşılaştırmalı Analiz: Harcama kalıplarının en iyi uygulamalara göre değerlendirilerek maliyet farklarının ve iyileştirme alanlarının tespiti
ZBB Çerçevesinin Oluşturulması
- Maliyet Kategorilerinin Belirlenmesi ve Faaliyete Dayalı Bütçeleme Modellerinin Kurulması: Harcamaların “zorunlu”, “katma değerli” ve “isteğe bağlı” kategorilere ayrılarak yapılandırılması
- Yönetişim ve Karar Alma Yapılarının Tanımlanması: Her seviyede kimin bütçeyi onayladığı, gözden geçirdiği ve ayarlamalar yaptığına dair net süreçlerin ve hesap verebilirlik mekanizmalarının oluşturulması
- Gider Gerekçelendirme ve Bütçe Talep Süreçlerinin Tasarımı: Her harcamanın değeri ve gerekliliği açısından titizlikle değerlendirilmesini sağlayan iş akışlarının oluşturulması
ZBB Uygulaması ve Sürekli Maliyet Optimizasyonu
- Finans ve İş Birimi Yöneticilerine Yönelik ZBB Eğitimleri: Geçiş sürecinin sorunsuz ilerlemesi için atölye çalışmaları ve hedef odaklı eğitimlerin düzenlenmesi
- Üç Aylık Bütçe Gözden Geçirme ve Stratejik Hizalama Süreçleri: Bütçe tahsislerinin iş öncelikleri ve finansal koşullara göre sürekli olarak uyarlanması
- Maliyet-Fayda Analizi ve Performans İzleme: ZBB uygulamasının maliyet azaltımı, bütçe verimliliği ve kaynak optimizasyonuna etkisinin ölçülmesi
Maliyet Bilincine Sahip Kurum Kültürünü Sürdürmek
- Maliyet Disiplininin Kurum Kültürüne Yerleştirilmesi: Organizasyonun tüm seviyelerinde maliyet odaklı karar alma kültürünün teşvik edilmesi.
- İleri Düzey Analitik ve Teknoloji Entegrasyonu: Otomasyon ve veri odaklı içgörülerden yararlanarak bütçe takibi ve optimizasyonunun sağlanması.
- Sürekli Performans Gözden Geçirme ve İyileştirme: ZBB yaklaşımının, değişen piyasa koşulları ve iş stratejilerine uyumlu şekilde sürekli olarak değerlendirilmesi ve geliştirilmesi.
Sıfır Tabanlı Bütçeleme (ZBB) danışmanlık hizmetimiz organizasyonların maliyet kontrolünü artırmasına, gereksiz harcamaları ortadan kaldırmasına ve finansal planlamayı iş hedefleriyle uyumlu hale getirmesine yardımcı olur.
Sıkça Sorulan Sorular
Sıfır Tabanlı Bütçeleme (ZBB) Hakkında Sorular ve Cevaplar
Hizmetlerimizle ilgili en sık sorulan soruları ele aldığımız Soru & Cevap bölümümüze hoş geldiniz. Hizmetlerimiz, aşamalarımız, yöntemlerimiz ve nasıl çalıştığımız hakkında bilgi edinin. Başka sorularınız varsa bizimle iletişime geçmekten çekinmeyin.
Sıfır Tabanlı Bütçeleme (ZBB), her departmanın bütçesini sıfırdan başlattığı ve her bir harcamanın yeni dönem için gerekçelendirildiği bir finansal planlama yaklaşımıdır. Geleneksel bütçelemenin önceki bütçeler üzerinden yapılan revizyonlara dayanmasının aksine, ZBB tüm harcamalar için detaylı bir maliyet-fayda analizi gerektirir.
ZBB, maliyet etkinliğini sağlar, gereksiz harcamaları ortadan kaldırır, finansal disiplini güçlendirir ve bütçe tahsislerini geçmiş eğilimler yerine stratejik önceliklerle uyumlu hale getirir.
- Maliyet Sınıflandırması ve Bütçe Gerekçelendirme: Her harcama kategorize edilir ve gerekçelendirilir.
- İhtiyaçlara Göre Kaynak Tahsisi: Fonlar, iş önceliklerine göre dağıtılır.
- Performans ve Değer Değerlendirmesi: Harcamaların etkinliği ve verimliliği analiz edilir.
- Veri Odaklı Karar Alma: Analitik yaklaşımlarla maliyet yapıları optimize edilir.
- Teknoloji ve Otomasyon: Şeffaflığı artırmak için bütçeleme araçları kullanılır.
- Yönetişim ve Uyum: Mevzuata uygunluk ve finansal raporlama doğruluğu sağlanır.
Finans ekipleri, departman yöneticileri, bütçe sahipleri ve üst yönetim, harcamaları analiz etmek, maliyetleri gerekçelendirmek ve kaynakları etkin şekilde tahsis etmek için birlikte çalışırlar.
ZBB genellikle yıllık olarak uygulanır. Ancak bazı organizasyonlar, sürekli maliyet kontrolünü sağlamak amacıyla bu yaklaşımı dönemsel (örneğin çeyrek bazlı) ya da döngüsel olarak da kullanmaktadır.
- Geleneksel Bütçeleme: Önceki bütçeler, enflasyon ya da sabit oranlar üzerinden revize edilir.
- Sıfır Tabanlı Bütçeleme: Bütçeler sıfırdan başlatılır ve her harcama için gerekçelendirme istenir; bu da etkin maliyet tahsisini sağlar.
- Geçmişe değil, ihtiyaçlara odaklanarak gereksiz harcamaları ortadan kaldırır.
- Maliyetleri ayrıntılı şekilde analiz ederek finansal şeffaflığı artırır.
- Her bir harcama için gerekçe talep ederek maliyet sorumluluğunu güçlendirir.
- Kaynakları geçmiş eğilimler yerine stratejik hedeflerle uyumlu hale getirir.
- Adım 1: Bütçeleme Birimlerini Tanımlama – Departmanlar, maliyet merkezleri veya projeler belirlenir.
- Adım 2: Maliyetleri Sınıflandırma ve Gerekçelendirme – Harcamalar zorunlu veya isteğe bağlı olarak kategorize edilir.
- Adım 3: Harcamaları Sıralama ve Önceliklendirme – Kaynaklar, değer ve gereklilik düzeyine göre tahsis edilir.
- Adım 4: Sıfırdan Bütçe Oluşturma – Önceki verilere dayanılmaksızın yeni bir bütçe hazırlanır.
- Adım 5: İzleme ve Uyarlama – Harcamalar sürekli takip edilir ve tahsisatlar optimize edilir.
- Sabit Maliyetler: Kira, personel maaşları, enerji gibi zorunlu giderler.
- Değişken Maliyetler: Pazarlama, üretim, lojistik gibi dalgalanabilen harcamalar.
- İsteğe Bağlı Harcamalar: Seyahat, etkinlikler, danışmanlık gibi zorunlu olmayan giderler.
- Sermaye Harcamaları: Ekipman, teknoloji veya büyüme yatırımları.
-
- Harcamaları yatırım getirisini (ROI) esas alarak sıralar.
- Giderleri “olmazsa olmaz,” “olsa iyi olur” ve “kaçınılabilir” şeklinde kategorize eder.
- Harcamaları stratejik hedefler ve iş amaçları ile uyumlu hale getirir.
Deneyimler
Neler Başardık?
Başarıyla kanıtlanmış geçmişimizle, dönüştürücü çözümler sunduk, beklentileri aştık ve sektörler genelinde kalıcı etki yarattık.



